پرسش و پاسخ
برای ارسال سوال لطفا وارد شوید.
درس آموزش عقائد توسط استاد حجة الاسلام و المسلمین خرد در 54 جلسه تدریس شده است. درس آموزش عقائد بر مبنای کتاب اصول اعتقادات به صورت ابتدایی یک سلسه مباحث اعتقادی مورد نیاز هر فرد را بیان مینماید.
بررسی سجده آدم به ملائک
سلام علیکم جناب خرد ...بنده سوالی داشتم ممنون میشم راهنمایی ایم کنید شما در جلسه چهارده ام گفته اید که سجده برای غیر خدا جایز نیست ، پس سجده ملائکه بر حضرت آدم علیه السلام و خشوع و به پا افتادن برادرانِ حضرت یوسف علیه السلام در برابر ایشان چه میشود؟!!!!!!!
سلام علیکم ملاک جواز و عدم جواز در مسائل شرعی ، در دست خداوند است. یعنی واجبات و محرمات از امور تشریعی است و شارع مقدس میتواند به هر نحوی که صلاح میداند ، تشریع نماید. در نتیجه وقتی که به ملائکه میفرماید : بر آدم سجده کنید ؛ سجده بر آدم واجب میشود. اما به بندگان خود فرموده که : بر غیر من سجده نکنید ؛ پس سجده بر غیر خدا حرام میباشد. در کتاب الاحتجاج تالیف مرحوم طبرسی در حدیثی طولانی نقل شده : هنگامی که امام صادق علیهالسلام در پاسخ سوالی فرمودند : سجده برای غیر خدا جایز نمی باشد سوالکننده گفت : پس چرا خداوند ملائکه را امر کرد که برای آدم سجده کنند؟ امام در پاسخ فرمودند : کسی که به امر خدا سجده کند همانا برای خدا سجده کرده است پس سجده به امر خدا سجده برای خدا میباشد. اما سجده حضرت یعقوب و پسرانش بر حضرت یوسف : این سجده برای عبادت نبوده، بدلیل این که سجده اگر به معناى پرستش و عبادت باشد ؛ مخصوص خداست و براى هیچ کس در هیچ مذهبى پرستش غیر خدا جایز نیست. مساله "توحید عبادت" که بخش مهمى از مباحث توحید است و همه پیامبران به آن دعوت نمودهاند ، مفهومش دقیقا همین است. بنا براین، نه یوسف که پیامبر خدا بود ، اجازه میداد که براى او سجده و عبادت کنند و نه پیامبر بزرگى همچون یعقوب اقدام به چنین کارى میکرد و نه قرآن به عنوان یک عمل شایسته یا حداقل مجاز از آن یاد مینمود. پس حقیقت واقعه چه بوده ؟؟ بعضی از مفسران گفتهاند: دو گونه سجده داریم : یکی سجده عبودیت و پرستش که مختص خداست ( در مقابل پرستش بتها و یا ماه و خورشید و غیر اینها که مشرکان داشتند ) دیگری سجده تعظیم و احترام که نسبت به پادشاهان ، انبیا ، سایر اعاظم و بزرگان ابراز میشود. حکم نوع اول ، در جمیع ادیان آسمانی برای غیر خدا حرمت است. اما حکم نوع دوم سجده ، در همه ادیان یکسان نبوده است. در شریعت اسلام نهى اکید شده است و این نوع سجده حرام است. (اگرچه شرک نیست و به قصد پرستش نمیباشد) اما در شریعت حضرت ابراهیم و انبیای بنىاسرائیل ، نه تنها جایز بوده ، بلکه چنین سجدهای در مقابل پیامبران ممدوح بوده است. نتیجه آنکه سجده حضرت یعقوب و اولادش بر حضرت یوسف ، از قسم دوم بوده و در آیین آنان این عمل پسندیده بوده است.